Η Α.Θ.Μ., ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος Β’, πραγματοποίησε από 16ης έως 18ης Μαΐου ε.έ προσκυνηματική επίσκεψη στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου προκειμένου να προεξάρχει της Ιεράς Πανηγύρεως επ΄ ευκαιρία της συμπληρώσεως 300 ετών (1714-2014) από την Κοίμηση του Πατριάρχου Αλεξανδρείας Αγίου Γερασίμου του Παλλαδά, συνοδευόμενος από τους Σεβ. Μητροπολίτες Καρθαγένης κ.Αλέξιο και Κεντρώας Αφρικής κ.Νικηφόρο, τον Παν.Αρχιμ. κ.Μελέτιο Κούμανη, Ηγούμενο της Ι.Πατριαρχικής Μονής Οσίου Σάββα Ηγιασμένου Αλεξανδρείας, τον Αιδεσιμ. Πρεσβύτερο κ.Αθηνόδωρο Παπαευρυπιάδη, Εκπρόσωπο της Α.Θ.Μ. στην Κύπρο, τον Ελλ. Καθηγητή κ.Θεόδωρο Παναγόπουλο, Πρόεδρο της Αδελφότητος των Οφφικιάλων του Πατριαρχείου και τον κ.Ανέστη Αρνόπουλο, Άρχοντα Ρεφερενδάριο του Θρόνου.
Ο Μακαριώτατος εισήλθε στο Άγιο Όρος την 16η Μαΐου. Τον Μακαριώτατο υποδέχθηκαν, κατά το αγιορείτικο τυπικό, στις Καρυές ο Σεβ.Μητροπολίτης Μιλήτου κ.Απόστολος, εκ προσώπου του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ.Βαρθολομαίου, η Ιερά Επιστασία υπό τον Πρωτεπιστάτη Στέφανο Χιλανδαρινό, οι αντιπρόσωποι των Ιερών Μονών και ο Πολιτικός Διοικητής του Αγίου Όρους κ.Α.Κασμίρογλου. Τελέστηκε δοξολογία στο Πρωτάτο, ενώ στο αρχονταρίκι της Ιεράς Κοινότητας, μετά το αγιορείτικο κέρασμα, δόθηκε η ευκαιρία στον Μακαριώτατο να αναφερθεί στη συνδρομή του Αγιωνύμου Όρους στο μεγάλο έργο της Ιεραποστολής το οποίο τελείται στην Αφρική. Πολλοί μοναχοί και ιερομόναχοι προερχόμενοι από Ιερές Μονές και Σκήτες του Άθωνα, τρεις εξ αυτών Επίσκοποι, δίνουν καθημερινά την μαρτυρία της Ορθοδοξίας κηρύσσοντας έργω και λόγω, βαπτίζοντας στο όνομα της Αγίας Τριάδος πλήθος αφρικανών αδελφών. Ακολούθως ο Μακαριώτατος επισκέφθηκε Ιερά Κελλία των Καρυών, μεταξύ δε αυτών το περιώνυμο Ιερό Κελλίο του Αγ.Νικολάου Μπουραζέρι.
Το απόγευμα της ίδιας ημέρας ο Μακαριώτατος κατέφθασε στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου, όπου με λαμπρότητα τον υποδέχθηκαν ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αρχιμ.Εφραίμ και σύσσωμη η Ιερά Αδελφότητα. Το πρωί της επομένης ημέρας, Σάββατο 17 Μαΐου, ο Μακαριώτατος επισκέφθηκε την Ι.Μονή Χιλανδαρίου προκειμένου να προσκυνήσει την θαυματουργό εικόνα της Παναγίας της Τριχερούσσας, ενώ το απόγευμα προεξήρχε της αγρυπνίας στη μνήμη του Αγίου Γερασίμου του Παλλαδά.
Της αγρυπνίας περατωθείσης το πρωί της Κυριακής 18ης Μαΐου, παρουσιάστηκε στο Μέγα Συνοδικό της Μονής ο πρώτος τόμος των «Απάντων» του συγγραφικού έργου του Αγίου, την έκδοση του οποίου ανέλαβαν από κοινού η Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου και ο Σύλλογος προς διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων. Επ΄ ευκαιρία της παρουσιάσεως, ο Μακαριώτατος ομίλησε καταλλήλως ως ακολούθως:
Χαίροις ὁ τῆς Κρήτης θεῖος βλαστός καί Ἀλεξανδρείας Πατριάρχης ὁ θαυμαστός· χαίροις εὐσεβείας ὁ μέγας μυστηπόλος, Γεράσιμε καί γέρας νέον τῆς πίστεως.
Πανοσιολογιώτατε Ἀρχιμανδρίτα π.Ἐφραίμ, Καθηγούμενε τῆς τοῦ Ἁγιωνύμου Ὄρους Μεγίστης τοῦ Βατοπαιδίου Μονῆς,
Ἀγαπητοί Πατέρες και Ἀδελφοί,
Μετά συγκινήσεως ἱερᾶς καί χαρᾶς ἀνεκλαλήτου εὑρισκόμεθα σήμερον ὡς εὐλαβεῖς προσκυνηταί εἰς την σεβασμίαν και περιλάλητον Ἱεράν Μεγίστην Μονήν τοῦ Βατοπαιδίου, εἰς τό περιώνυμον τοῦτο παλλάδιον τῆς Ἐλεούσης Θεοτόκου, ὅπως προσκυνήσωμεν τήν θαυματόβρυτον Ἁγίαν Ζώνην τῆς Εὐλογημένης ἐν γυναιξί, ὡς καί τά τίμια λείψανα τῶν ἁγίων, τά ὁποῖα ἀπεθησαύρισαν αἰῶνες εὐλαβείας εἰς τό πολυτίμητον σκευοφυλάκιον τῆς Ἱερᾶς τούτης Μονῆς καί ὅπως λάβωμεν πλουσίαν τήν φωτιστικήν καί ἁγιαστικήν χάριν των πρός ἐνίσχυσιν καί εὐόδωσιν τῆς πολυευθύνου πατριαρχικῆς ἡμῶν διακονίας.
Μεταξύ τῶν ἱερῶν αὐτῶν λειψάνων, τῶν φυλασσομένων εἰς αὐτήν τήν κυψέλην ψυχῶν φιλησύχων καί πρός Θεόν μετεωριζομένων, ξεχωρίζει ἡ τιμία Κάρα τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Γερασίμου, Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας, τοῦ Παλλαδᾶ, ἣτις χάριν ἔνθεον ἀναβλύζει τοῖς ἀσπαζομένοις αὐτήν ἐν πίστει. Περιποιεῖ δε τιμήν ἰδιαιτέραν διά τήν Δευτερόθρονον Ἐκκλησίαν τῆς καθ΄ ἡμᾶς Ἀνατολῆς ἡ συντελουμένη σήμερον ἐνταῦθα ἐκ τοῦ κοινοῦ Ποτηρίου τῆς Ζωῆς μετάληψις, εἰς μνήμην τοῦ, ἐκ τῆς εὐνομουμένης νήσου τῶν Κρητῶν ὁρμωμένου, πολλοῦ τε ἐν σοφίᾳ καί μεγάλου ἐν ἀρεταῖς ἀναδειχθέντα προκατόχου ἡμῶν, ἐπ΄ ἀφορμῇ τῆς συμπληρώσεως τριακοσίων ἐτῶν ἐκ τῆς ὁσιακῆς κοιμήσεως αὐτοῦ.
Ὁ Ἀποστολικός Θρόνος τοῦ Ἁγίου Μάρκου, ἡ πρεσβυγενής και παλαίφατος Ἐκκλησία Ἀλεξανδρείας, ἀπό τῆς ἱδρύσεώς της, ηὐλογήθη ὑπό τοῦ Θεοῦ κατά τοιοῦτον τρόπον, ὥστε στρατιαί μαρτύρων, ὁμολογητῶν, ἀσκητῶν καί ἁγίων νά προέλθουν ἐκ τῶν κόλπων της, φέροντες τά στίγματα τῆς κατά Χριστόν πολιτείας καί τελευτῆς. Ἡ καθόλου Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τιμᾷ και γεραίρει τούς ἁγίους, διότι δι’ αὐτούς τά πάντα καί ἐν πᾶσι Χριστός. Καθ’ ὅμοιον τρόπον ἡ τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησία τιμᾷ, μεγαλύνει καί σεμνύνεται διά τούς ἁγίους της. Οἱ Ἅγιοι Πατριάρχαι Ἀλεξανδρείας ἀποτελοῦν τὰ σεμνύματα τῆς καθ’ ἠμᾶς μαρτυρικῆς τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίας, καὶ λειτουργοῦν ὡς φάροι τηλαυγεῖς, ἁγιότητος ἔμπλεοι, διὰ τὴν καθημερινὴν ζωὴν τόσον τῶν πιστῶν, ὃσον καὶ τῶν ποιμένων τοῦ Πατριαρχείου ἡμῶν.
Περιφανῆ θέση μεταξὺ τῶν Ἁγίων αὐτῶν Πατριαρχῶν κατέχει ὁ Ἅγιος Γεράσιμος ὁ Παλλαδᾶς. Ἀκολουθήσας εὐαγγελικῶς τῷ Χριστῷ ἐκ νεότητος καί ἐν μέσῳ τῆς τοῦ κόσμου συγχύσεως ὡς φωστήρ εὐσεβείας διαλάμψας, θεόπνους ἐν διδασκαλίαις ὑπάρξας καί συγκαταλύσας τόν βίον ἐν λόγῳ σοφίας καί πράξει θεοφιλεῖ, διδάξας δέ τοῖς πιστοῖς τήν κατά Θεόν παιδείαν καί τύπος αὐτοῖς γενόμενος ἐν λόγῳ τε, ἔργῳ καί ἀναστροφῇ, ἀναζωγράφησε ἐν ἑαυτῷ τῶν πρόπαλαι Ἁγίων Πατέρων καί Διδασκάλων τά προτερήματα.
Προασπίσας τά δίκαια τοῦ τῆς οἰκουμένης κριτηρίου, τῆς θεοφρουρήτου Καθέδρας τῶν Ἀλεξανδρέων, εἰς καιρούς ἀντιξόους, μετά παρρησίας και θάρρους, μετά συνέσεως καί καρτερίας, γρηγορῶν καί φυλάσσων ἡμέραν καί νύκτα τήν ἐμπιστευθεῖσαν αὐτῷ ποίμνην, ἀνεδείχθη ἄξιος διάδοχος τῶν Ἁγίων προκατόχων του Πατριαρχῶν, Ἰωακείμ τοῦ Πάνυ, Μελετίου τοῦ Πηγᾶ καί Κυρίλλου τοῦ Λουκάρεως.
Ἀφειδήσας πόνων, θλίψεων καί κινδύνων πολυειδῶν, ἐκράτησεν σταθερόν τό πηδάλιον τῆς νοητῆς Ἀλεξανδρινῆς ὀλκάδος καί διέπλευσεν θεοπρεπῶς τήν ἀλμυράν θάλασσαν τῶν δυσχειμέρων καί χαλεπῶν χρόνων τῆς δουλείας τοῦ Γένους τῶν Ὀρθοδόξων. Θεράπων καί γεραρός ρέκτης τῶν γραμμάτων καί τοῦ κηρύγματος τοῦ θείου λόγου, παρέδωσεν ἀλώβητον καί ἀπαραχάρακτον τήν πατρῴαν ἐκκλησιαστικήν παρακαταθήκην εἰς τούς διαδόχους του καί εἰς τόν πολυτρόπως χειμαζόμενον λαόν τοῦ Θεοῦ.
Ὁ πνευματεμφόρος Ἅγιος Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας Γεράσιμος ὁ Παλλαδᾶς ἐτελειώθη ἀσκητικῶς πρό τριῶν αἰώνων ἐν τῇ κατά τό Ἁγιώνυμον Ὄρος Μεγίστῃ τοῦ Βατοπαιδίου Μονῇ. Κατέλειπεν, ὅμως, τὸ ἅγιον παράδειγμά του πρὸς τὴν τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίαν, ἡ ὁποία καυχᾶται ἐν Κυρίῳ διὰ τὸν Πατριάρχην καὶ Ποιμένα της, ἐπευχομένη ὅπως ἀπὸ τῆς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας πρεσβεύῃ πρὸς τὸν Πανάγαθον καὶ Φιλάνθρωπον Κύριον, ἴνα ἐνισχύῃ τὸ σκάφος τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν καὶ φωτίζῃ κλῆρον καὶ λαόν.
Πανοσιολογιώτατε Καθηγούμενε,
Εὐγνώμονες εὐχαριστίες ὀφείλονται ὑμῖν διότι τηρεῖτε τήν Μαριοσκέπαστον ταύτην Μονήν ὡς τηλαυγῆ φάρον τῶν χειμαζομένων τῆς ζωῆς, ἀκαταίσχυντον προστασίαν τῶν καταδιωκομένων, ἀστείρευτον ταμεῖον ἐλεημοσύνης τῶν πενήτων και ἄμισθον ἰατρεῖον ψυχῶν και σωμάτων τῶν ἀσθενούντων. Φυλάσσετε ἀνοθευτα τά ἱερά και τιμαλφῆ τῆς ἀμωμήτου ἡμῶν πίστεως, ἀκένωτον τήν πηγήν τῆς πατρῴας παραδόσεως καί ἀπαραχάρακτον το ὀρθόδοξον φρόνημα ἐν τῷ Ἁγιωνύμῳ Ὂρει. Καλλιεργεῖτε τήν εὐθαλῆ αὕτην ἄμπελον, τήν ἀποδίδουσα πλεῖστα ὅσα γλυκύκαρπα κλήματα, ἤτοι ὁσιάθλους και ἱερομάρτυρας μοναχούς, οἳτινες ὑπερέβησαν καί ἀνέπλασαν τά σχήματα τῆς ἱστορίας εἰς δόξαν και καύχημα θεοφεγγές τοῦ Ἁγιοτόκου Ὂρους.
Ἄξιόν δε προσέτι ἐστίν ἵνα μνησθῶμεν εὐγνωμόνως τῆς προσευχητικῆς, ἠθικῆς, καί ὑλικῆς ὑμῶν στηρίξεως, τῆς δαψιλῶς ἐπιφυλαχθείσης πρός τήν ἱεραποστολήν τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Μάρκου, ἣτις αὐτοθυσιαστικῶς μαρτυρεῖ ἐν τῇ Ἀφρικανίδι ἠπείρῳ τόν Σταυρωθέντα καί Ἀναστάντα ἀλλά καί συνεχῶς Παρόντα εἰς τήν εὐχαριστιακήν ζωήν τῆς Ἐκκλησίας Χριστόν.
Διά πάντα ταῦτα ἀναπέμπομεν δοξολογίαν πρός τόν ἐν Τριάδι Θεόν, τόν ἀξιώσαντα ἡμᾶς τῆς μεθ΄ ὑμῶν κοινωνίας καί μετοχῆς τοῦ συμποσίου αὐτοῦ τῆς πίστεως καί τῆς μνήμης. Προεπευχόμεθα δε ὅπως ἔχητε ἀδιαλείπτως φύλακα τῶν ψυχῶν ὑμῶν και τῆς Ἱερᾶς ὑμῶν Μονῆς την θεομητορικήν εὐλογίαν, σκέπην και στοργήν, ἵνα συνεχίζητε ἀνεμποδίστως και καρποφόρως την ὑψηλήν και θεάρεστον ἀσκησιν και διακονίαν ὑμῶν. Προσεπευχόμεθα ἔτι ὃπως ἅπαντες τύχωμεν τῆς πρεσβείας τοῦ τῆς Κρήτης τερπνοῦ βλαστήματος, τοῦ τῆς Ἀλεξανδρείας ἀπανθίσματος, τοῦ τῆς Ὀρθοδοξίας θεοσόφου ὑποφήτου, τοῦ ἱερωτάτου σκεύους τῆς ἐπιπνοίας τοῦ Πνεύματος, τοῦ δίκην φιλέργου μελίσσης περιϊπταθέντος τά ἄνθη τῆς τοῦ Θεού σοφίας, τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Γερασίμου, Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας, τοῦ Παλλαδᾶ.
Πάτερ Ἃγιε, δεξάμενος τάς θείας ἐλλάμψεις ἐντελῶς, δός καί ἡμῖν ἃπασι τοῖς ἀγαπῶσι τά σά ἔνθεα προτερήματα, ὃπως ἀντεχομένους τοῦ χριστιανικοῦ ἀρότρου ἐργάζεσθαι ἀόκνως ἐν τῷ νοητῷ τῆς πίστεως ἀγρῷ. Ἀμήν!
Κατακλείων τον λόγο του ο Μακαριώτατος περιεκόσμησε τον Καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Αρχιμ.Εφραίμ διά του Σταυρού του Αποστόλου Μάρκου, ενώ ακολούθησε συνάντηση του Μακαριωτάτου με ευάριθμο όμιλο Καθηγουμένων της Μοναστικής Κοινότητος. Το απόγευμα της Κυριακής 18ης Μαΐου, ο Μακαριώτατος απηύθυνε πνευματικούς λόγους προς την Σύναξη της Ιεράς Αδελφότητος της Μονής Βατοπαιδίου, καταθέτων ενώπιόν της την μακρά προσωπική του εμπειρία από την Ιεραποστολή στην Αφρική. Ο Μακαριώτατος ανεχώρησε από το Αγιώνυμο Όρος την Δευτέρα 19η Μαΐου.