ΟΜΙΛΙΑ ΕΠΙ Τῌ ΕΚ ΒΑΘΡΩΝ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΕΙ
ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΘΕΟΒΑΔΙΣΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΣ ΜΟΝΗΣ
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΕΝ ΤΩι ΠΑΛΑΙΩι ΚΑΪΡΩι
ΕΚΦΩΝΗΘΕΙΣΑ ΥΠΟ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΥΡΗΝΗΣ
κ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
ΤΗι ΕΙΚΟΣΤΗι ΤΕΤΑΡΤΗι ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015
Εξοχώτατε Κύριε Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας,
Μακαριώτατε Πάπα και Πατριάρχα Αλεξανδρείας,
Μακαριώτατε Αρχιεπίσκοπε Αθηνών και πάσης Ελλάδος,
Πανιερώτατε Εκπρόσωπε του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Νέας Ιουστινιανής και πάσης Κύπρου,
Τιμιώτατοι Εκπρόσωποι της Κυβερνήσεως της Αιγύπτου,
Εντιμότατοι Εκπρόσωποι της Κυβερνήσεως της Κύπρου,
Εντιμότατοι Άρχοντες,
Σεβαστοί Συνεπίσκοποι,
Σεπτόν Ιερατείον,
Φιλέορτε Ομήγυρι,
Πάντιμον πανήγυριν, καταφαύσκουσαν τον ουρανόν της Πανορθοδοξίας, άγει σήμερον το παλαίφατον και περίπυστον Πατριαρχείον Αλεξανδρείας επί τη εκ βάθρων ανακαινίσει της Ιεράς Θεοβαδίστου Πατριαρχικής Μονής του Αγίου Γεωργίου ενταύθα, εν τω Παλαιώ Καΐρω, υπό του Μακαριωτάτου Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας Κυρίου Κυρίου Θεοδώρου του Β’, επιστεφούση, ως παμφαεί αστέρι, την προ τινος εορτασθείσαν Δεκαετηρίδα της ευσήμου Πατριαρχικής Διακονίας αυτού.
Επί τη λαμπρά πανηγύρει ταύτη ο Μακαριώτατος δεξιούται εν πρώτοις, ως Διάδοχος, τον Ιδρυτήν Άγιον Ένδοξον Απόστολον και Ευαγγελιστήν Μάρκον και σύναμα πάντας τους Αγίους, τους λαμπρύναντας και ωραΐσαντας την Εκκλησίαν της Αλεξανδρείας. Εν τη Αγία ταύτη δεξιώσει συμπαρίσταται και άπασα η Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, συναγαλλομένη και ευχομένη, όπως τελεσιουργή ούτος την βασιλείαν του Θεού εις έτη υπερμήκιστα, ‘ως εν ουρανώ και επί γης’. Έγνωσαν τούτον πάντες ως τύπον Χριστού, πλήρη αγάπης και ζήλου, περιτρέχοντα ακαμάτοις ποσί άπασαν την Αφρικήν, ευαγγελιζόμενον και θεραπεύοντα ψυχάς.
Η τιμή του Αγίου Γεωργίου ήρξατο διαδιδομένη ανά την οικουμένην αμέσως μετά το μαρτύριον αυτού. Ήδη κατά τον τέταρτον αιώνα υπήρχον ναοί, αφιερωμένοι αυτώ, εν Συρία. Εν Αιγύπτω ιδρύθησαν προς τιμήν αυτού τεσσαράκοντα ναοί και τρεις μοναί. Εν Κωνσταντινουπόλει μνημονεύεται η ύπαρξις ναού αυτού ήδη επί Μεγάλου Κωνσταντίνου. Κατά τον πέμπτον αιώνα η τιμή αυτού διά της Κωνσταντινουπόλεως διεδόθη και εις την Δύσιν. Αληθώς η φήμη του τιμωμένου σήμερον Αγίου Γεωργίου επλήρωσεν άπασαν την γην. Ανηγορεύθη προστάτης πλείστων κρατών και βασιλείων και πολιούχος πλείστων έτι πόλεων. Επ’ ονόματι αυτού ιδρύθησαν εκκλησιαστικά και ιπποτικά τάγματα. Σκέπει στρατεύματα υπό την σημαίαν αυτού. Επίσης ανηγορεύθη προστάτης πολλών επαγγελμάτων, νοσηλευτικών ιδρυμάτων και οργανισμών, και αυτού έτι του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, ου εν τω προαυλίω εστήθη υπερμέγεθες χαλκούν άγαλμα αυτού, καταβάλλοντος τον δράκοντα.
Ουδείς των Αγίων εκλεΐσθη τοσούτον και ουδείς εγένετο τοσούτον προσφιλής εν άπαντι τω χριστιανικώ κόσμω, όσον ο εξαιρέτως τιμώμενος και νυν εν τη πανηγύρει ταύτη όντως πανεύφημος Άγιος Μεγαλομάρτυς Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος. Εξυμνείται ως ‘πρωταθλητάρχης και πρωτοστράτηγος και μέγας ταξιάρχης των αθλητών’, ως ‘ακαταγώνιστος της πίστεως υπέρμαχος και μάρτυς αήττητος και νικητής θεόστεπτος’, ως ‘έαρ νοητόν’ και ‘έαρ της χάριτος’. Περιφρουρεί ‘τον εν θαλάσση πλέοντα, τον εν οδώ βαδίζοντα και εν νυκτί κοιμώμενον’. ‘Ουκ έστιν ουδέ γη, ουδέ θάλασσα, ου πόλις, ουκ έρημος, ένθα αληθώς των αυτού οι κρουνοί ουχ υπερβλύζουσι· το γαρ όνομα αυτού θαυμαστόν εν πάση τη γη αδεται’. Εν τω απολυτικίω αυτού υμνείται ‘ως των αιχμαλώτων ελευθερωτής και των πτωχών υπερασπιστής, ασθενούντων ιατρός, βασιλέων υπέρμαχος’. Είναι το γεώργιον του Χριστού, καθά λέγει ο Απόστολος Παύλος: ‘Θεού εσμεν συνεργοί· Θεού γεώργιον, Θεού οικοδομή εστε’ (1Κορ γ’ 9).
Μυστικήν θεοσημίαν αποτελεί η κατ’ εξοχήν τιμή του Αγίου Γεωργίου και υπό των τεσσάρων πρεσβυγενών Πατριαρχείων της Ανατολής. Ο πατριαρχικός ναός του σεπτού Οικουμενικού Πατριαρχείου είναι αφιερωμένος εις τον Άγιον Γεώργιον. Το Πατριαρχείον Αλεξανδρείας πλουτεί την Πατριαρχικήν παλαίφατον Ιεράν Μονήν του Αγίου Γεωργίου εν τω Παλαιώ Καΐρω ενταύθα. Το Πατριαρχείον Αντιοχείας πλουτεί ομοίως την Πατριαρχικήν Ιεράν Μονήν του Αγίου Γεωργίου, την εν Χειμάρρω. Το Πατριαρχείον Ιεροσολύμων πλουτεί την γενέθλιον πόλιν του Αγίου Γεωργίου Διόσπολιν, την νυν Λύδδαν.
Η Ιερά Θεοβάδιστος Μονή αύτη του Αγίου Γεωργίου εν Παλαιώ Καΐρω, το ιερόν τούτο καταφύγιον της Αγίας Οικογενείας, αποτελεί το διαχρονικόν σύμβολον του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας. Ιδρύθη, ως κυκλοτερής ναός, επί πύργου ρωμαικού στρατοπέδου, έδρας μιάς των τριών ρωμαικών λεγεώνων της Αιγύπτου, μεθ’ ων και η Μαρμαρική η Κυρηναική. Η τιμή του Αγίου Γεωργίου, ως στρατιώτου, διεδίδετο εν άπαντι τω ελληνορρωμαικώ κόσμω διά των ρωμαικών στρατευμάτων. Ο Άγιος Γεώργιος εν τω ρωμαικώ στρατώ έλαβε το αξίωμα του χιλιάρχου, διοικητού λεγεώνος, και του κόμητος, συνοδού επισήμων προσώπων και αυτού τούτου του αυτοκράτορος. Ο κυκλοτερής ναός αυτού και συναξαριακαί περί αυτού πηγαί εκφαίνουσιν ότι ούτος, υπηρετήσας εν τω αυτόθι ρωμαικώ στρατοπέδω, μετέβη είτα εις Κυρήνην επί αποστολή, ένθα ετέλεσε τον άθλον αυτού κατά του βυθίου δράκοντος. Ούτω συνεδέθη αρρήκτως ο Άγιος Γεώργιος προς την Αίγυπτον και την Κυρήνην, αρχαιοτάτην Αποστολικήν επαρχίαν της Εκκλησίας της Αλεξανδρείας. Η Μονή του Αγίου Γεωργίου αύτη ελειτούργησε και ως νοσοκομείον, πτωχοκομείον και γηροκομείον. Διά τας εν αυτώ μοναστρίας, συντηρούσας ανημμένας τας λαμπάδας αυτών, ως φρόνιμοι νύμφαι Χριστού, εκλήθη και Μονή της Λαμπάδος. Από του δεκάτου εβδόμου μέχρι του δεκάτου ενάτου αιώνος οι Πατριάρχαι Αλεξανδρείας διέμενον εν τη Μονή ταύτη.
Φθειρομένην υπό του χρόνου, ανεκαίνιζον ταύτην οι κατά καιρούς αοίδιμοι Πατριάρχαι Αλεξανδρείας. Αποτεφρωθείσαν τω 1904 αποκατέστησεν εις την νυν μορφήν ο μακαρία τη λήξει γενόμενος Πατριάρχης Φώτιος, εγκαινιάσας αυτήν τη πρώτη Νοεμβρίου 1909. Εν τη άνω χορεία των ανακαινιστών της Ιεράς Μονής του Αγίου Γεωργίου συγκαταριθμείται νυν και ο Μακαριώτατος Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας Κύριος Κύριος Θεόδωρος ο Β’, ανακαινίσας αυτήν ολοτελώς, εκ βάθρων και γενόμενος διά ταύτα πρωτοπύματος ανακαινιστής και νέος συγκτήτωρ αυτής. Η γενομένη υπό τούτου ολοτελής εκ βάθρων ανακαίνισις αυτής συμπεριλαμβάνει εκ πολλών πολυζήλων και πολυμόχθων έργων, αναγραφέντων εν αιωνίοις διπτύχοις, και τάδε επιλογάδην:
Στερέωσιν του λιθίνου κυκλοτερούς αρχαίου πύργου, εφ’ ου εδράζονται τα θεμέλια της Ιεράς Μονής, έργον δυσχερέστατον,
Κατασκευήν υδραυλικών έργων, αποτρεπόντων τας πλημμύρας του ύδατος εν τοις υπογείοις χώροις του αρχαίου πύργου,
Απόδοσιν δι’ αμμοβολής εν τη πρώτη λαμπρότητι απασών των εξωτερικών και εσωτερικών λιθοδομών της Ιεράς Μονής,
Συντήρησιν των τοιχογραφιών του περιφήμου ζωγράφου Κωνσταντίνου Παρθένη και των φορητών εικόνων του εικονοστασίου,
Επικάλυψιν διά φύλλων χρυσού του κουβουκλίου της εικόνος του πολιούχου Αγίου Γεωργίου και του εικονοστασίου,
Λάξευσιν ένδεκα λιθίνων λαρνάκων προς εναπόθεσιν των σορών των αοιδίμων Παπών και Πατριαρχών Αλεξανδρείας,
Συντήρησιν παλαιών μαρμαρίνων γλυπτών και τοποθέτησιν αυτών εν τω Κοιμητηρίω των Παπών και Πατριαρχών Αλεξανδρείας.
Επέλειπεν αν με άπας ο χρόνος της ομιλίας, ει κατέλεγον άπαντα τα έργα αυτού περί την ολοτελή εκ βάθρων ανακαίνισιν της Ιεράς Μονής ταύτης. Καί πως εκφρασθήσονται διά λόγου η τε επιμέλεια και η εποπτεία απάντων των έργων, από τε των μεγάλων και των μικρών, καταβαλλόμεναι υπ’ αυτού καθ’ ημέραν εκ ψυχής ζεούσης περί αυτά; Πάντα ταύτα μόνος ο Θεός οίδεν, ο ανταποδιδούς εκάστω κατά την καρδίαν και τα έργα αυτού. Η μοναδικού κάλλους ροτόντα της Ανατολής εστερεώθη και εκ βάθρων ανεστηλώθη επισταμένη και ακαταβλήτω φροντίδι πλήθους αρχαιολόγων, μηχανικών, αρχιτεκτόνων και συντηρητών.
Άπαντα τα θεάρεστα έργα της ολοτελούς εκ βάθρων ανακαινίσεως ήχθησαν εις πέρας, καρποφορούσης της ευγενούς και θεοφιλούς οικογενείας Αθανασίου και Μαρίνης Μαρτίνου, ης το όνομα αναγέγραπται εν πλαξίν αφθάρτοις.
Η μεγαλοπρεπής Ρωμαική αυτοκρατορία της Κωνσταντινουπόλεως πλουτεί ειδικήν τάξιν στρατιωτικών Αγίων Μαρτύρων. Ο Άγιος Γεώργιος είναι ο αρχηγέτης των Αγίων τούτων. Το μαρτύριον είναι η πνευματική διάστασις της ζωής του Μάρτυρος, μιμουμένης την ζωήν και το Πάθος του Χριστού. Παρά την βίαν και την δύναμιν των πολεμίων, κατά την πάλην νικητής είναι ο Μάρτυς, του οποίου η ασθένεια τελειούται εν τη δυνάμει του Χριστού.
Τα μαρτύρια των στρατιωτικών Αγίων αποτελούσιν εγκώμια αυτών. Ως τοιαύτα, έχουσι το χαρακτηριστικόν της μεγαληγορίας κατά το πρότυπον των αρχαίων εγκωμιαστικών λόγων. Οι συγγραφείς αυτών χρησιμοποιούσι τους πρωταγωνιστάς ως θεατρικούς ήρωας, ίνα εκφράσωσι την αλήθειαν και την ακατάβλητον δύναμιν της πίστεως των Αγίων και την πλάνην και την απεριόριστον σκαιότητα των αντιπάλων.
Άπαντα τα μαρτύρια των στρατιωτικών Αγίων ακολουθούσι τη αυτή στερεοτύπω θεματολογία. Τοιαύτα είναι τα μαρτύρια των Αγίων Μεγαλομαρτύρων Θεοδώρου του Τήρωνος, Θεοδώρου του Στρατηλάτου, Προκοπίου, Παντελεήμονος του Ιαματικού, Δημητρίου του Μυροβλύτου, Μηνά και Μερκουρίου. Κατά την θεματολογίαν ταύτην:
Ο Άγιος επιθυμεί το μαρτύριον προς απόδειξιν της αγάπης αυτού προς τον Χριστόν.
Καταβάλλει αισθητόν δράκοντα, ως προετοιμασίαν καταβολής και του νοητού δράκοντος διά του μαρτυρίου αυτού.
Ομολογεί ενώπιον των αντιπάλων την πίστιν αυτού προς τον Χριστόν.
Δέχεται τον υπέρ Χριστού θάνατον.
Ηττάται τω σώματι, αλλά θριαμβεύει τω πνεύματι.
Οι πιστοί τιμώσι την μνήμην αυτού.
Ο Άγιος ανταμείβει αυτούς, έχων παρρησίαν παρά τω Χριστώ.
Μαρτύρια περί του Αγίου Γεωργίου φέρονται πλείστα, συγγραφέντα η συμπιληθέντα υπό επωνύμων και ανωνύμων. Μαρτύριον του Αγίου Ενδόξου Μεγαλομάρτυρος και Τροπαιοφόρου Γεωργίου συμπεριλαμβάνεται και εν τω έργω Συμεών Λογοθέτου του Μεταφράστου του δεκάτου αιώνος.
Ο συγγραφεύς του αρχαιοτέρου Μαρτυρίου του Αγίου Γεωργίου, ο δήθεν αυτόπτης υπηρέτης αυτού Πασικράτης, ειστίασε το θέμα αυτού εν τη πάλη του χριστιανισμού προς την ειδωλολατρίαν, ην διά τον επικρατούντα εν τω κόσμω ελληνικόν πολιτισμόν αποδίδει τοις Έλλησι, και εν τη τελική νίκη του χριστιανισμού. Ίνα φέρη αντιμέτωπον τον Άγιον Γεώργιον, αντιπρόσωπον του χριστιανισμού, προς τον αυτοκράτορα Διοκλητιανόν, αντιπρόσωπον της ειδωλολατρίας, εδρεύοντα εν Μικρά Ασία, παραλείπει την αλλαχού δράσιν αυτού. Ούτω παραλείπει την προετοιμασίαν αυτού, την καταβολήν του αισθητού δράκοντος, την πασίγνωστον δρακοντοκτονίαν αυτού. Διά την παράλειψιν ταύτην αύτη παραλείπεται και εν τοις επαναλαμβανομένοις μαρτυρίοις του Αγίου Γεωργίου εν τη Ανατολή μέχρι του δωδεκάτου αιώνος. Επίσης κατά την καθιερωθείσαν παράστασιν των στρατιωτικών Αγίων παρίσταται και ο Άγιος Γεώργιος όρθιος κατ’ ενώπιον, ενδεδυμένος την λαμπράν στρατιωτικήν στολήν της αριστοκρατίας της Κωνσταντινουπόλεως. Η παράστασις αυτού εφίππου, καταβάλλοντος τον βύθιον δράκοντα, εμφανίζεται από του δωδεκάτου αιώνος. Ούτως ενομίσθη ότι η δρακοντοκτονία ελάνθανεν όλως μέχρι του αιώνος τούτου. Αλλ’ αύτη, γενομένη εν Κυρήνη, ην πάντοτε ζώσα. Τούτο μαρτυρείται εκ πλείστων: Ρωμαικά στρατεύματα, τιμώντα τον στρατιώτην Άγιον Γεώργιον, ως προστάτην αυτών, μετήνεγκον αυτήν εκ Κυρήνης εις την Ανατολήν, τόπον της γεννήσεως και του μαρτυρίου αυτού.
Εκ Κυρήνης διεδόθη η δρακοντοκτονία και εν Σικελία, Απουλία και Καλαυρία, όθεν, ζώσαν, παρέλαβε παρά των αυτόθι Ελλήνων ο Αρχιεπίσκοπος Γενούης Ιάκωβος ντε Βοράγγινε εν τω έργω αυτού Ιστορία των Αγίων περί το 1260.
Αύτη εμφανίζεται ζώσα και εν τη ανατροφοδοτουμένη βυζαντινή και μεταβυζαντινή θύραθεν εκκλησιαστική ποιήσει.
Καί το Μαρτύριον του Αγίου Γεωργίου απαιτεί αναίρεσιν αισθητού δράκοντος προ της αναιρέσεως του νοητού, ην περιλαμβάνουσι τα Μαρτύρια πάντων των στρατιωτικών Αγίων, αλλ’ απουσιάζει εκ τούτου.
Η παράστασις θριαμβευόντων εφίππων μετά του ηττηθέντος αντιπάλου υπό τους πόδας του ίππου αυτών εγεννήθη εν τη Ανατολή, διαδοθείσα και εν Ελλάδι εν επιτυμβίοις στήλαις. Κατά την Αλεξανδρινήν εποχήν εφέροντο φυλακτήρια, εικονίζοντα έφιππον, καταβάλλοντα αντίπαλον.
Η παράστασις του Αγίου Γεωργίου, ως δρακοντοκτόνου αποτελεί εξέλιξιν της παραστάσεως αυτού, ως Διασορίτου, διερχομένου εφίππου Ερυθράν θάλασσαν η Ιορδάνην ποταμόν προς δήλωσιν της διά του μαρτυρίου θεώσεως αυτού.
Η δρακοντοκτονία του Αγίου Γεωργίου συνδέεται προς το ζωήρρυτον πηγαίον ύδωρ. Το ύδωρ έχει τριττήν δύναμιν, ζωτικήν προς διατήρησιν της ζωής, καθαρτικήν προς κάθαρσιν σώματος και ψυχής και σωτήριον προς επίτευξιν αιωνίου ζωής. Η Εκκλησία της Αλεξανδρείας, εκφράζουσα πρώτη την Θεολογίαν του ύδατος, καθιέρωσε τον αγιασμόν των υδάτων κατά την εορτήν της Βαπτίσεως του Χριστού και εξ αυτής αύτη διεδόθη και εν ταίς άλλαις Εκκλησίαις. Οι ειδωλολάτραι συνήρχοντο εν τω Καισαρείω, παρά τον κύριον λιμένα της Αλεξανδρείας, κατά την δωδεκάτην του μηνός Αθύρ, ήτις αντιστοιχεί προς την εβδόμην Νοεμβρίου, τελούντες την εορτήν του Οσίριδος. Ο Όσιρις κατά τας δοξασίας αυτών ανεβίβαζε κατ’ έτος τα ύδατα του Νείλου. Ο Μέγας Κωνσταντίνος μετέτρεψε το Καισάρειον εις χριστιανικόν ναόν, αφιερώσας αυτόν τω Αρχαγγέλω Μιχαήλ. Ως ημέρα εορτής του Αρχαγγέλου Μιχαήλ προς αντικατάστασιν της ειδωλολατρικής εορτής, ωρίσθη ενταύθα η εβδόμη Νοεμβρίου. Η Εκκλησία Αλεξανδρείας κατά παλαιάν Ακολουθίαν εώρταζε την ευεργετικήν ύψωσιν των υδάτων του ποταμού Νείλου εν τη Μέμφιδι. Προς τούτο μετέβαινεν εκεί ο Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας κατά την Κυριακήν των Αγίων Πατέρων προ της Πεντηκοστής και εν υστέροις κατά την Κυριακήν των Αγίων Πάντων. Ανεπέμποντο δεήσεις και ο λαός επεφώνει: ‘Άνω τη προνοία και τη προστάξει του Θεού, Νείλε’ και ‘Άνω, Νείλε’. Μετά το πέρας της Ακολουθίας ο Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας έρριπτε τον Σταυρόν εις τα ύδατα και ερράντιζε τον λαόν διά των αγιασθέντων υδάτων. Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ κατέβαλε τον στασιάσαντα Εωσφόρον και ετάραττε το ύδωρ της κολυμβήθρας του Σιλωάμ, καθιστών τούτο ιαματικόν. Το έργον τούτου αναλαμβάνει ο Άγιος Γεώργιος. Ο ουράνιος Αρχιστράτηγος Μιχαήλ και ο επίγειος Στρατηλάτης Γεώργιος κατέβαλλον τον βύθιον δράκοντα εν τοις ύδασι του Νείλου και καθίστων ταύτα ζωήρρυτα. Ως Διασορίτης, ο Άγιος Γεώργιος διέρχεται έφιππος ύδατα Ερυθράς θαλάσης και Ιορδάνου ποταμού και, ως δρακοντοκτόνος, καταβάλλει τον λυμαινόμενον την ζωήν δράκοντα των υδάτων.
Η επωνυμία του Αγίου Γεωργίου Διασορίτης εν παραστάσει αυτού εφίππου, διερχομένου ύδατα, εν οις ιχθύες, προέρχεται εκ της Αγίας Σορού. Έστι δε Αγία Σορός κατά πρώτον η Εσθής της Θεοτόκου, καταλειφθείσα εν τη γη, ως σύμβολον της εν ουρανοίς Μεταστάσεως αυτής. Σορός εκ δευτέρου είναι το ύδωρ της διαβάσεως εκ του χού εις το πνεύμα, εκ του θανάτου εις την ζωήν, το ύδωρ της Ερυθράς θαλάσσης, του Ιορδάνου ποταμού, της βαπτίσεως και το αίμα του μαρτυρίου. Διασορίτης είναι ο διερχόμενος διά της σορού, του ύδατος και του αίματος, ο αναγεννώμενος και θεούμενος. Η έφιππος παράστασις, προερχομένη εκ των αρχαίων στηλών και των φυλακτηρίων, την θέωσιν σημαίνει. Κάτωθεν του ίππου παρίσταται καταβαλλόμενος αντίπαλος η σύμβολον θεώσεως. Ο ιχθύς ανέκαθεν ην σύμβολον αναγεννήσεως και αιωνίου ζωής. Προς το επίθετον Διασορίτης συνεξέδραμε και το όνομα της κώμης της Λυδίας Διός Ιερόν, τραπέν εις Διάσορον.
Οι ενδιατρίψαντες περί τον βίον του Αγίου Γεωργίου λόγιοι, εντρυφώντες εκ παραλλήλου και εν τη αρχαία ελληνική μυθολογία, ετοποθέτησαν την δρακοντοκτονίαν εν Ιόππη, ένθα εφέρετο ο Περσεύς ελευθερώσας την Ανδρομέδαν εκ του θαλασσίου κήτους, η εν Λυκία, ένθα εφέρετο ο Βελλεροφόντης ανελών την Χίμαιραν, η όπου αλλού. Η Λύδδα είλκυσε το θαύμα, ως γενέτειρα του Αγίου Γεωργίου, έχουσα παλαιότατον ναόν αυτού, και η Βηρυτός, ως λιμήν προσεγγίσεως των προσκυνητών καθ’ οδόν προς τους Αγίους Τόπους. Αλλ’ η δρακοντοκτονία εγένετο εν Κυρήνη, ως διέσωσε την αρχαίαν μαρτυρίαν των Ελλήνων της Ιταλίας ο Αρχιεπίσκοπος Γενούης Ιάκωβος ντε Βοράγγινε.
Η Κυρήνη όντως ην ο ιδιάζων χώρος προς τέλεσιν της δρακοντοκτονίας. Η ίδρυσις αυτής εις την θέσιν ταύτην οφείλεται εις θαυμασίαν πηγήν, την Κύρην, αφιερωθείσαν τω Απόλλωνι. Κάτωθεν της πηγής ιδρύθη ναός του Απόλλωνος. Φάραγγες περικυκλούσι την θέσιν κατά τας τρεις πλευράς. Η πηγή ρέει καθ’ όλον το έτος διά τεχνητώς διηυρυμένης σήραγγος, κοσμηθείσης διά προστώου. Η αύλαξ αυτής είναι λίαν ελικοειδής, έχουσα μήκος τριακοσίων μέτρων. Το ύδωρ αυτής, κρυπτόμενον και αναφαινόμενον, ρέει άχρι του νυν εις την θάλασσαν. Εν τω περιβόλω του ναού του Απόλλωνος ο αυτοκράτωρ Τραιανός εδείματο μεγάλας θέρμας, εν αίς ανευρέθησαν πλείστα αγάλματα. Η δρακοντοκτονία την κατανίκησιν της ειδωλολατρίας σημαίνει. Εξεφράζετο η ειδωλολατρία εν Κυρήνη διά της υλιστικής επικουρείου φιλοσοφίας της Κυρηναικής Σχολής και διά του Απόλλωνος. Ο Άγιος Απόστολος Μάρκος εθεμελίωσεν εν Κυρήνη την πρώτην κοιτίδα του χριστιανισμού εν τη Αφρικανική ηπείρω. Ο Άγιος Γεώργιος διά της δρακοντοκτονίας εν αυτή επάταξε την υψώσασαν κεφαλήν ειδωλολατρίαν, ηγίασε την πηγήν εις ύδατα ζώντα Χριστού, ενέταξε άπασαν την χώραν εν τη ποίμνη του Χριστού.
Αδελφοί μου,
Εν τη κλήσει της Αυτού Θειοτάτης Μακαριότητος του Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας συνυφαίνονται μυστικαί θεοσημίαι. Εκ Κυρήνης ωρμήθη ο Άγιος Απόστολος και Ευαγγελιστής Μάρκος, ίνα ιδρύση την Εκκλησίαν Αλεξανδρείας. Επιλαβόμενος Αρχιερατικής Διακονίας το πρώτον, ως Επίσκοπος Κυρήνης, εκλήθη είτα και ο τανύν Μακαριώτατος Πάπας και Πατριάρχης, όπως προστή του Θρόνου του Αποστόλου Μάρκου, ως διάδοχος αυτού. Ο Άγιος Μεγαλομάρτυς Γεώργιος ωρμήθη εξ Αλεξανδρείας, ίνα τελέση την αναίρεσιν του βυθίου δράκοντος εν τη διαβοήτω πηγή του Απόλλωνος εν Κυρήνη και ελευθερώση το ζωήρρυτον ύδωρ αυτής. Ο από Κυρήνης Πάπας και Πατριάρχης ανεκαίνισεν εκ βάθρων την ενταύθα παλαίφατον Ιεράν Μονήν του Αγίου Γεωργίου, ήτις αποτελεί τον ομφαλόν των ορίων της Αγιωτάτης Εκκλησίας της Αλεξανδρείας εν απάση τη Αφρική, ακένωτον πηγήν ακραιφνούς πίστεως.
Περί την Ιεράν Μονήν ταύτην, ως κέντρον ζωής, κινείται άπαν το ορθόδοξον ποίμνιον της Αγίας Αφρικανικής ηπείρου, ην ηγίασε πρώτος ο αράμενος τον Σταυρόν του Κυρίου Σίμων ο Κυρηναίος. Ενταύθα ίδρυται το μουσείον της Ιεράς Μονής, ιερόν θησαυροφυλάκιον. Ενταύθα ευρίσκεται το ελληνικόν κοιμητήριον. Ενταύθα αναπαύονται οι αοίδιμοι Πατριάρχαι Αλεξανδρείας. Ενταύθα καθιέρωται ο Ιερός Ναός της Φυγής εις Αίγυπτον, ότε η Παναγία μετά του Θείου Βρέφους εφιλοξενήθη εν τω χώρω της Μέμφιδος και της Ηλιουπόλεως. Ο Ιερός Ναός της Παναγίας εν τω κοιμητηρίω την ανάστασιν των κεκοιμημένων κατά την Ανάστασιν και την Μετάστασιν αυτής σημαίνει.
Οι Άγιοι, εν τη κοιμήσει αυτών γεύονται υπεραιωνίου όντως Χριστοζωής αναστάσεως κατά χάριν Θεού. Ει ουκ ήσαν νυν ζώντες, ουκ αν επεκαλούμεθα την βοήθειαν και την μεσιτείαν αυτών προς τον Θεόν. Ουκ αν είχομεν την μετά παρρησίας αέναον δέησιν εν τη Εκκλησία της Παρθένου Υπεραγίας Θεοτόκου και πάντων των Αγίων προς τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν υπέρ της σωτηρίας ημών και του κόσμου παντός. Όθεν τιμώμεν τα άγια λείψανα, ως Θεοφόρα, Χριστοφόρα και Πνευματοφόρα, διά την περιχυθείσαν επί τους Αγίους χάριν, οίτινές εισι νυν αληθώς ζώντες.
Ζώντες όντως οι Άγιοι της ενδόξου και Αποστολικής Αγιωτάτης Εκκλησίας της Αλεξανδρείας, παρευρίσκονται κατά την εόρτιον ταύτην πανήγυριν του σεπτού Προκαθημένου αυτής. Δορυφορούσιν οι πολιούχοι Άγιοι αυτής, ο Ιδρυτής Άγιος Ένδοξος Απόστολος και Ευαγγελιστής Μάρκος, η πάνσοφος Αγία Αικατερίνη, ο Μεγαλομάρτυς Άγιος Μηνάς, ο Τροπαιοφόρος Μεγαλομάρτυς Άγιος Γεώργιος, οι Μεγάλοι Άγιοι Αθανάσιος και Κύριλλος, ο Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμων, αι μυριάδες των Οσίων Αναχωρητών και Μοναχών των Ερήμων, της Θηβαΐδος, της Νιτρίας και της Μαρμαρικής, ο Όσιος Παύλος ο Θηβαίος, ο ιδρυτής του Αναχωρητισμού Όσιος Αντώνιος ο Μέγας, ο μαθητής αυτού Όσιος Παχώμιος, ο πανεύφημος Όσιος Βάρβαρος ο Πενταπολίτης, ο καλούμενος και Μυροβλύτης, ο εκ Μαρμαρικής Μεγαλομάρτυς Άγιος Χριστοφόρος ο Κυνοπρόσωπος και άπαν το νέφος των λοιπών Αγίων, Μαρτύρων και Οσίων Πατέρων ημών, γνωστών και αγνώστων, ων τα ονόματα γεγραμμένα εισίν εν τω βιβλίω της ζωής. Ο αμείπτωρ Θεός ηυλόγησε τον Μακαριώτατον, όπως εν τη εορτή αυτού πανδοκεύση Αγίους ζώντας.
Τιμώμενος επί τη εορτή αυτού, ο Άγιος Μεγαλομάρτυς Γεώργιος αντιτιμά τον τιμώντα Μακαριώτατον Πάπαν και Πατριάρχην, αναφωνούντα αυτώ: ‘Παμμέγιστε Γεώργιε, τον δρόμον τετελεκώς, την πίστιν τετηρηκώς, αριστεύς όντως γενναίος αναφανείς λαμπρότερόν τε κατά της πλάνης η κατά των πολεμίων αναστήσας το τρόπαιον, τον στέφανον είληφας, ου φθαρτόν τινα και παρά δεξιάς φθαρτής προτεινόμενον, αλλ’ άφθαρτον εξ αφθάρτου, ης ου στεφανούσης μόνον, αλλά και συμμαχούσης επειράθη το πρότερον και των αγώνων των εν τη Κυρήνη τη κλεινή κατά του δεινού βυθίου δράκοντος συνεφαπτομένης σοι. Πρέσβευε ούν τω στεφανώσαντί σε Θεώ, όπως ειρηνεύση τον σύμπαντα κόσμον, εν ημέραις χαλεπαίς όντι, και σώση τούτον. Τού γαρ αγωνοθέτου και στεφανοθέτου Ιησού Χριστού, του Μεγάλου Θεού και Σωτήρος ημών, έστι πάσα η δύναμις και η δόξα και η τιμή και η προσκύνησις συν τω ανάρχω Πατρί και τω Παναγίω και αγαθώ και ζωοποιώ Αγίω Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.
